Zeszłego roku w Marienbadzie / L’année dernière à Marienbad (1961)
Film
Czas trwania: 1 godz. 34 min.
Opis
Zeszłego roku w Marienbadzie to jeden z najważniejszych filmów nowofalowych, który wywarł ogromny wpływ na rozwój kina eksperymentalnego. Reżyser, Alain Resnais, i scenarzysta, Alain Robbe-Grillet, stworzyli dzieło pełne sprzeczności i niejasności, które pozostawia widza z poczuciem niepewności i niedopowiedzenia.
Akcja filmu rozgrywa się w zabytkowym barokowym hotelu w nieokreślonych bliżej latach. Wśród gości hotelowych znajdują się dwie główne postaci: mężczyzna (Giorgio Albertazzi) i kobieta (Delphine Seyrig). Mężczyzna przekonuje kobietę, że spotkali się już rok temu w innym hotelu i wyznali sobie miłość. Kobieta zaprzecza jednak temu, twierdząc, że nie pamięta żadnego romansu.
Mężczyzna nie ustaje w swoich staraniach, aby przekonać kobietę. Wspomina wspólne chwile, opowiada o ich miłości i o planach na wspólne życie. Kobieta stopniowo zaczyna wątpić w swoją wersję wydarzeń. Pojawiają się w niej wspomnienia, które mogą potwierdzać słowa mężczyzny.
W tym samym czasie, w hotelu przebywa także mąż kobiety (Sacha Pitoëff). Jest on świadomy, że jego żona jest pod wpływem mężczyzny. Próbuje odzyskać jej miłość, ale jego wysiłki wydają się daremne.
Film Resnaisa jest pełny symboliki i niejasnych aluzji. Nie wiadomo, czy historia miłości mężczyzny i kobiety jest prawdziwa, czy też jest to jedynie wytwór ich wyobraźni. W filmie pojawiają się liczne powtórzenia i nawiązania do przeszłości. Resnais tworzy w ten sposób labirynt wspomnień i wyobrażeń, w którym widz może się łatwo zgubić.
Filmowa przestrzeń
Film Resnaisa rozgrywa się w przestrzeni zamkniętej, jaką jest barokowy hotel. Jest to miejsce pełne przepychu i elegancji, ale także tajemniczości i zagrożenia. Hotelowe korytarze i pokoje są labiryntem, w którym łatwo się zgubić. Przestrzeń ta sprzyja erotycznym spotkaniom, ale także skrywa mroczne tajemnice.
Postacie
Główni bohaterowie filmu są postaciami tajemniczymi i niejednoznacznymi. Mężczyzna jest przystojny i czarujący, ale także tajemniczy i niebezpieczny. Kobieta jest piękna i zmysłowa, ale także niepewna siebie i zagubiona. Mąż kobiety jest bogaty i wpływowy, ale także zazdrosny i podejrzliwy.
Motywy
W filmie Resnaisa pojawiają się liczne motywy, które są istotne dla jego interpretacji. Są to m.in.:
- Miłość – Miłość jest głównym motywem filmu. Jest ona przedstawiona jako uczucie silne i obezwładniające, ale także niebezpieczne i destrukcyjne.
- Pamięć – Pamięć jest kolejnym istotnym motywem filmu. Kobieta nie pamięta romansu z mężczyzną, co może sugerować, że miłość ta była tylko iluzją.
- Czas – Czas w filmie jest nielinearny. Występują w nim retrospekcje i powtórzenia, które utrudniają widzowi odtworzenie chronologii wydarzeń.
Interpretacje
Film Resnaisa można interpretować na wiele sposobów. Jedną z możliwości jest interpretacja realistyczna, która zakłada, że historia miłości mężczyzny i kobiety jest prawdziwa. W tej interpretacji film opowiada o kryzysie w małżeństwie i o poszukiwaniu szczęścia poza nim.
Inną możliwością jest interpretacja symboliczna, która zakłada, że historia miłości jest jedynie wytworem wyobraźni kobiety. W tej interpretacji film opowiada o wewnętrznym konflikcie kobiety, która nie jest pewna, czego chce.
Można też interpretować film jako metaforę ludzkiej egzystencji. W tej interpretacji film opowiada o tym, że pamięć jest niepewna i ulotna, a czas jest nieliniowy.
Ocena
Zeszłego roku w Marienbadzie to film, który wywarł ogromny wpływ na rozwój kina. Jest to dzieło nowatorskie i eksperymentalne, które stawia widza przed trudnymi pytaniami o miłość, pamięć i czas. Film jest pełen pięknych zdjęć i muzyki, ale także niepokoju i napięcia.