Gabinet doktora Caligari / Das Cabinet des Dr. Caligari (1920)

Gabinet doktora Caligari to niemiecki film niemy z 1920 roku w reżyserii Roberta Wiene. Jest uznawany za jedno z najwcześniejszych dzieł niemieckiego ekspresjonizmu filmowego, a także za jeden z pierwszych filmów grozy.

Akcja filmu rozgrywa się w małym niemieckim miasteczku Holstenwall. W mieście pojawia się tajemniczy doktor Caligari (Werner Krauss), który wystawia pokazy swojego somnambulika Cesare’a (Conrad Veidt). Cesare to człowiek, który śpi od urodzenia, ale może być przebudzony i zmuszony do wykonywania dowolnych poleceń.

Francis (Friedrich Fehér), przyjaciel jednego z zamordowanych przez Cesare’a, postanawia odkryć prawdę o doktorze Caligarim. Wkrótce odkrywa, że Caligari to szalony naukowiec, który wykorzystuje Cesare’a do popełniania zbrodni.

W finale filmu okazuje się, że cała historia jest wymysłem Francisa, pacjenta szpitala psychiatrycznego. Jest to zabieg, który ma osłabić wymowę polityczną filmu, który pierwotnie miał być alegorią dyktatury.

Fabuła

Film rozpoczyna się sceną, w której Francis opowiada przyjacielowi historię, która mu się przydarzyła. W 1820 roku, w małym niemieckim miasteczku Holstenwall, pojawia się tajemniczy doktor Caligari. Jego główną atrakcją jest somnambulik Cesare, który jest w stanie odpowiedzieć na każde pytanie.

Francis poznaje Jane, córkę doktora Olsena, burmistrza miasta. Jane jest zafascynowana Cesare’em i prosi Francisa, aby zabrał ją na pokaz. Francis początkowo nie chce, ale w końcu ulega.

Na pokazie Cesare przepowiada, że Alan, przyjaciel Francisa, umrze następnego dnia. Alan rzeczywiście zostaje zamordowany, a Cesare staje się głównym podejrzanym.

Francis postanawia dowiedzieć się, kto stoi za zabójstwem Alana. Śledzi doktora Caligariego i dowiaduje się, że jest on szalonym naukowcem, który wykorzystuje Cesare’a do popełniania zbrodni.

Francis zamierza powstrzymać doktora Caligariego, ale jest on zbyt sprytny. W końcu Francis zostaje schwytany i zamknięty w szpitalu psychiatrycznym.

Motywacje bohaterów

Doktor Caligari jest szalonym naukowcem, który wierzy, że może kontrolować umysły innych ludzi. Jest przekonany, że jest wybrańcem, który ma uratować świat.

Cesare jest somnambulikiem, który jest zmuszany przez doktora Caligariego do popełniania zbrodni. Jest on postacią tragiczną, która jest wykorzystywana do złych celów.

Francis jest przyjacielem Alana, który postanawia dowiedzieć się, kto stoi za jego zabójstwem. Jest on odważny i zdecydowany, ale nie jest w stanie pokonać doktora Caligariego.

Scena finał

W finale filmu okazuje się, że cała historia jest wymysłem Francisa, pacjenta szpitala psychiatrycznego. Jest to zabieg, który ma osłabić wymowę polityczną filmu, który pierwotnie miał być alegorią dyktatury.

W pierwotnej wersji filmu doktor Caligari zostaje pokonany przez Francisa, a jego zbrodnie są ujawnione. Ta wersja filmu była zbyt niebezpieczna dla ówczesnych władz, dlatego została zmieniona.

Wymowa filmu

Gabinet doktora Caligari to film, który można interpretować na wiele sposobów. Można go odczytywać jako alegorię dyktatury, która wykorzystuje ludzi do popełniania zbrodni. Można go również interpretować jako metaforę ludzkiej psychiki, która jest pełna sprzeczności i mrocznych tajemnic.

Ocena

Gabinet doktora Caligari to film, który jest uważany za arcydzieło kina. Jest to film oryginalny i awangardowy, który wywarł duży wpływ na rozwój kinematografii. Film wyróżnia się interesującą fabułą, wyrazistą scenografią i charakterystycznym klimatem grozy.

Znaczenie filmu

Gabinet doktora Caligari jest jednym z najważniejszych filmów w historii kina. Jest to film, który wywarł duży wpływ na rozwój kinematografii, zarówno pod względem estetycznym, jak i tematycznym. Film zapoczątkował zjawisko ekspresjonizmu w