Kto sieje wiatr / Inherit the Wind (1960)

Kto sieje wiatr to amerykański film dramatyczny z 1960 roku w reżyserii Stanleya Kramera. Ekranizacja sztuki teatralnej Kto sieje wiatr, inspirowanej autentycznymi wydarzeniami, tak zwanym „małpim procesem”, który miał miejsce w 1925 roku w Dayton w stanie Tennessee.

Akcja filmu rozgrywa się w małym, konserwatywnym miasteczku na południu Stanów Zjednoczonych. W tym zaciszu, gdzie Biblia jest jedyną wyrocznią, nauczanie teorii Darwina jest postrzegane jako herezja. Gdy młody nauczyciel, Bertram T. Cates (Dick York), zostaje przyłapany na opowiadaniu dzieciom o ewolucji, zostaje aresztowany i postawiony przed sądem.

Obronę Catesa podejmuje się znany prawnik, Henry Drummond (Spencer Tracy). Drummond jest agnostykiem, ale wierzy w wolność słowa i przekonań. Jest przekonany, że proces Catesa to nie tylko walka o życie jednego człowieka, ale również o prawa jednostki i wolność nauki.

Oskarżycielem w procesie jest Matthew Harrison Brady (Fredric March). Brady jest chrześcijańskim fundamentalistą, który jest przekonany, że teoria Darwina jest bluźnierstwem. Jest gotów zrobić wszystko, aby wygrać proces i zapobiec szerzeniu się „herezji”.

Proces staje się medialnym wydarzeniem, które przyciąga uwagę całego kraju. Drummond i Brady stają się uosobieniem dwóch przeciwstawnych światopoglądów. Drummond reprezentuje nowoczesną, świecką wizję świata, Brady zaś tradycyjną, religijną.

Proces trwa kilka dni. Drummond i Brady toczą zaciekłą batalię, w której stawką jest nie tylko życie Catesa, ale również przyszłość nauki i religii w Stanach Zjednoczonych.

Ostatecznie Cates zostaje skazany na grzywnę i rok więzienia. Wyrok jest porażką dla Drummonda, ale nie oznacza końca walki o wolność nauki. Proces Catesa staje się symbolem walki o prawa jednostki i tolerancję.

Charaktery i motywacje

Bertram T. Cates jest młodym nauczycielem biologii, który jest zakochany w nauce. Jest przekonany, że teoria Darwina jest prawdziwa i że ma prawo ją nauczać. Jest też naiwny i nie docenia zagrożenia, jakie niesie ze sobą proces.

Henry Drummond jest agnostykiem, ale wierzy w wolność słowa i przekonań. Jest przekonany, że proces Catesa to nie tylko walka o życie jednego człowieka, ale również o prawa jednostki i wolność nauki. Jest inteligentny i charyzmatyczny, ale też pewny siebie i czasami arogancki.

Matthew Harrison Brady jest chrześcijańskim fundamentalistą, który jest przekonany, że teoria Darwina jest bluźnierstwem. Jest gotów zrobić wszystko, aby wygrać proces i zapobiec szerzeniu się „herezji”. Jest inteligentny i utalentowany, ale też fanatyczny i nienawistny.

E. K. Hornbeck jest cynicznym dziennikarzem, który jest zainteresowany sprawą Catesa, ponieważ widzi w niej okazję do zrobienia kariery. Jest sprytny i nieustępliwy, ale też bezwzględny i egoistyczny.

Motywacje postaci są proste i klarowne. Cates chce nauczać nauki, Drummond broni wolności słowa, Brady chce chronić religię, a Hornbeck chce zrobić karierę. Jednak ich walka nie jest tylko walką o osobiste ambicje. Stawką jest przyszłość nauki i religii w Stanach Zjednoczonych.

Tematyka i przesłanie

Kto sieje wiatr to film o wolności słowa i tolerancji. Film pokazuje, jak łatwo może dojść do konfliktu między różnymi światopoglądami. Jednocześnie pokazuje, że walka o wolność nie jest łatwa, ale jest konieczna.

Film jest również ostrzeżeniem przed fanatyzmem religijnym. Brady jest człowiekiem inteligentnym i utalentowanym, ale jego fanatyzm prowadzi go do podjęcia działań, które są szkodliwe dla społeczeństwa.

Film jest aktualny do dziś. Wciąż toczą się dyskusje o tym, czy teoria Darwina jest zgodna z religią. Film pokazuje, że ten konflikt może mieć poważne konsekwencje dla społeczeństwa.

Ocena

Kto sieje wiatr to wybitny film, który jest wart obejrzenia. Jest to film dobrze zrealizowany, z doskonałymi rol