Pancernik Potiomkin / Bronenosets Potyomkin (1925)

reżyseria	Siergiej Eisenstein
scenariusz	Siergiej Eisenstein / Nina Agadzhanova
gatunek	Dramat historyczny / Niemy / Propagandowy
produkcja	ZSRR
premiera	24 grudnia 1925 (świat)
boxoffice	$51 198 w USA
dystrybucja	Art House / Aurora Films
studio	Goskino
data produkcji	1925
tytuł oryg.	Bronenosets Potyomkin
inne tytuły	Pancernik Potiomkin Polska Bronomzidi Potiomkini (alternatywna pisownia) ZSRR Броненосец Потёмкин Rosja ZSRR Battleship Potemkin Miedzynarodowe Kanada Wielka Brytania (tytuł video) Indie USA The Battleship Potyomkin Miedzynarodowe Kanada Wielka Brytania (tytuł video) Indie USA The Armored Cruiser Potemkin Miedzynarodowe Kanada Wielka Brytania (tytuł video) Indie USA The Battleship Potemkin Miedzynarodowe Kanada Wielka Brytania (tytuł video) Indie USA

Na pancerniku jest rok 1905. Dwadzieścia lat później Sergiej Eisenstein dba o to, by widzowie filmu znów znaleźli się w centrum rewolucyjnych wydarzeń. Pokazuje im z bliska słynny bunt na pokładzie okrętu wojennego "Kniaź Potiomkin Tawriczeskij" i masakrę, którą pokładowa rebelia wywołała w odeskim porcie. Eisenstein obserwuje społeczeństwo tuż przed rewolucją. Czuje, że nadchodzi moment, w którym przeleje się szala goryczy. Patrzy na uciskanych i wypatruje wśród nich tych, którzy są już gotowi walczyć. Jako reżyser wydarzeń Eisenstein dokonuje jednak eksperymentu na świecie przedstawionym. Równolegle prowadzi narrację. Zestawia wiele prywatnych historii i wchodzi w świat pełen emocji i wewnętrznych napięć. Widzi umęczonych żeglarzy, którzy nie chcą jeść zarobaczonego mięsa. Nie dziwi go, że emocje na pokładzie sięgają zenitu i chwilę potem wybucha krwawy protest. Film składający się z pięciu rozdziałów to jednak przede wszystkim opowieść o człowieku – o jego nadziejach, o jego konflikcie z systemem i o jego wierze w zmianę. Oszałamiające zdjęcia Eduarda Tissego pozwalają dostrzec w tłumie pojedyncze twarze. W filmie zrealizowanym na 20. rocznicę rewolucji można dostrzec kobiety niosące na rękach chore dzieci, słyszeć rozdzierający krzyk walczących i czuć zapach śmierci. Jego nowatorska forma pozwala miksować zachwyt z przerażeniem, a o wielkiej historii wciąż mówić z ludzkiej perspektywy.

Oparty na faktach film opowiada historię buntu na pancerniku Potiomkinie. Początkiem protestu było podanie załodze zepsutego mięsa na kolację. Marynarze wznieśli czerwoną flagę i próblowali zapoczątkować rewolucję w ich porcie - Odessie...

Jeden z najlepszych filmów radzieckich, przez wielu uważany za najlepszy film w historii kina; ze słynną 6-minutową sceną masakry na schodach w Odessie. Film rozpoczyna się buntem marynarzy na statku "Potiomkin" z powodu złego wyżywienia. Kapitan każe pozostałym marynarzom rozstrzelać buntowników. Ci odmawiają wykonania zadania....

Film oparty jest na autentycznym zdarzeniu, jakim było powstanie załogi rosyjskiego czarnomorskiego pancernika "Potiomkin" ("Kniaź Potiomkin Tawriczeskij") przeciw carskiemu dowództwu. "Pancernik Potiomkin" był w założeniu filmem propagandowym, gloryfikującym rewolucyjny zryw marynarzy, lecz dzięki użytym środkom wyrazu artystycznego, szczególnie nowatorskiemu montażowi, uznawany jest szeroko za jeden z najbardziej znaczących filmów w historii kina.

Rok 1905. Wśród Rosjan panują nastroje rewolucyjne. Dosięgają one także załogi pancernika "Potiomkina". Buntuje się przeciwko swoim przełożonym, gdyż warunki jej pracy są skandaliczne. Niewielka rewolucja na pokładzie prowadzi do konfrontacji pomiędzy oficerami i załogą. Wieści o wyniku tego starcia wędrują do Odessy, gdzie "Potiomkin" przybija do brzegu. Miejscowi cywile okazują swoje poparcie dla walczących o swoje prawa członków załogi. Ta sytuacja prowokuje armię cesarską do podjęcia stosownych kroków.

Aktor	Postać
Aleksandr Antonov	Grigory Vakulinchuk
Vladimir Barsky	Komandor Golikov
Grigoriy Aleksandrov	Dowodzący oficer Giliarovsky
Ivan Bobrov	Młody marynarz wychłostany w trakcie snu
Mikhail Gomorov	Bojowy marynarz
Aleksandr Levshin	Małostkowy oficer
N. Poltavtseva	Kobieta z binoklami
Konstantin Feldman	Student agitator
Prokopenko	Matka niosąca rannego chłopca
A. Glauberman	Ranny chłopiec
Beatrice Vitoldi	Kobieta z dziecięcym wózkiem
Iona Biy-Brodskiy	Student
Julia Eisenstein	Kobieta z jedzeniem dla marynarzy
Siergiej Eisenstein	Mieszkaniec Odessy
Andrey Fayt	Rekrut
Korobei	Weteran bez nogi
Marusov	Oficer
Protopopov	Starszy mężczyzna
Repnikova	Kobieta na schodach
Zerenin	Student
Vladimir Uralsky
Aleksanteri Ahola-Valo