Głowa do wycierania / Eraserhead (1977)
Film
Czas trwania: 1 godz. 29 min.
Opis
„Głowa do wycierania” (1977) to hipnotyczna podróż w mroczne zakamarki umysłu Davida Lyncha, zaskakującego reżysera, który debiutował tym surrealistycznym arcydziełem. W tym pełnometrażowym filmie, Henry Spencer, główny bohater, zostaje wrzucony do absurdalnego koszmaru, gdy dowiaduje się, że zostanie ojcem. Jednak radość z przyszłego rodzicielstwa zamienia się w groteskową i przygnębiającą rzeczywistość, gdy narodzi się dziwaczne stworzenie, które ma niewiele wspólnego z tradycyjnym pojęciem dziecka.
Historia rozpoczyna się od zaproszenia Henry’ego na kolację do domu rodziców swojej dziewczyny Mary. Już to spotkanie odznacza się surrealistycznym tonem, a widz jest wprowadzony w zindustrializowany i postapokaliptyczny świat, w którym maszyny dominują krajobraz. To miejsce staje się tłem dla koszmaru, który szybko ogarnia życie głównego bohatera.
Niespodziewana wieść o ojcostwie stawia Henry’ego w centrum dziwnych i przerażających wydarzeń. Jego dziewczyna Mary urodziła dziecko, jednak to, co wyłania się z łona matki, jest dalekie od tradycyjnej radości narodzin. Zmutowany i płaczący niemowlak staje się symbolem zniekształconego macierzyństwa i absurdalnej rzeczywistości, w której bohater musi się odnaleźć.
Mary szybko opuszcza Henry’ego, pozostawiając go samotnego z niezwykłym potomkiem. Bohater, zrozpaczony i zdezorientowany, musi zmierzyć się z trudnościami opieki nad stworzeniem, które zdaje się definiować granice ludzkiego pojęcia o normalności.
Świat przedstawiony przez Lyncha jest pełen surrealistycznych obrazów i dziwacznych postaci. Fabuła filmu prowadzi widza przez labirynt koszmarów, gdzie granice między rzeczywistością a halucynacją zacierają się, a czasem wręcz zanikają. Henry, zagrany przez Jacka Nance’a, staje się uwięziony w szaleństwie swojego życia, a jego dziecko stanowi zarówno wyzwanie opiekuńcze, jak i symbol jego upadku psychicznego.
„Głowa do wycierania” nie jest typowym filmem o rodzicielstwie czy miłości. To bardziej poetycka opowieść o alienacji, obcości i nihilistycznym podejściu do ludzkiej egzystencji. Lynch używa surrealistycznych obrazów, dzwięków i symbolicznych motywów, aby przedstawić psychodeliczną podróż w głąb ludzkiego umysłu, gdzie marzenia i koszmary splatają się w surrealistyczną symfonię. Film ten pozostaje jednym z najbardziej oryginalnych i kontrowersyjnych dzieł w historii kina, eksplorując granice sztuki filmowej i prowokując widza do refleksji nad naturą rzeczywistości i ludzkiej egzystencji.
