Lot nad kukułczym gniazdem / One Flew Over the Cuckoo’s Nest (1975)

Lot nad kukułczym gniazdem to amerykański film psychologiczny z 1975 roku w reżyserii Miloša Formana, oparty na powieści Kena Keseya pod tym samym tytułem. Film opowiada historię Randle’a Patricka McMurphy’ego (Jack Nicholson), złodzieja, szulera i chuligana, który zostaje skazany na obóz pracy za stosunek z nieletnią. Aby uniknąć kary, McMurphy udaje się do szpitala psychiatrycznego, symulując chorobę psychiczną.

W szpitalu McMurphy zostaje przydzielony do oddziału pod opieką siostry Mildred Ratched (Louise Fletcher), despotycznej i bezwzględnej pielęgniarki. Ratched rządzi oddziałem żelazną ręką, zmuszając pacjentów do ścisłego przestrzegania zasad i podporządkowania się jej woli. McMurphy, który jest naturą buntowniczą, od razu wchodzi w konflikt z Ratched.

McMurphy stara się uwolnić pacjentów spod władzy Ratched. Podżega ich do buntu, organizując gry, imprezy i ucieczki. Jego działania budzą w innych pacjentach nadzieję na lepsze życie.

Ratched nie pozostaje dłużna. Zaczynając od łagodnych kar, stopniowo zaostrza rygor na oddziale. W końcu McMurphy zostaje poddany terapii elektrowstrząsowej, która ma go zmusić do posłuszeństwa.

McMurphy nie poddaje się. Nadal buntuje się przeciwko Ratched, nawet gdy jest już umierający. Jego walka zainspiruje innych pacjentów do odzyskania własnej godności.

Główne wątki filmu

• Konflikt między wolnością a autorytetem

Głównym wątkiem filmu jest konflikt między wolnością a autorytetem. McMurphy jest symbolem wolności, spontaniczności i buntu. Ratched natomiast reprezentuje autorytet, rygor i podporządkowanie.

• Walka o godność ludzką

Film porusza również temat walki o godność ludzką. McMurphy chce pomóc pacjentom odzyskać ich godność, która została im odebrana przez Ratched.

• Krytyka instytucji psychiatrycznych

Film można również odczytywać jako krytykę instytucji psychiatrycznych. Ratched reprezentuje system, który traktuje pacjentów jak przedmioty, a nie osoby.

Ocena filmu

Lot nad kukułczym gniazdem to jeden z najważniejszych i najbardziej wpływowych filmów w historii kina. Film otrzymał pięć Oscarów, w tym za najlepszy film, reżyserię i aktora pierwszoplanowego (Jack Nicholson).

Film jest znakomicie zrealizowany. Forman stworzył przejmujący i poruszający obraz świata, w którym wolność jest zagrożona. Nicholson stworzył jedną z najwybitniejszych kreacji aktorskich w historii kina. Jego McMurphy to postać pełna charyzmy, która inspiruje i porusza widza.

Podsumowanie

Lot nad kukułczym gniazdem to film, który warto zobaczyć. To poruszająca i inspirująca historia o wolności, godności ludzkiej i walce o lepsze życie.