Czas Cyganów / Dom za vješanje (1988)

reżyseria	Emir Kusturica
scenariusz	Emir Kusturica, Gordan Mihić
gatunek	Dramat, Fantasy, Komedia
produkcja	Jugosławia, Wielka Brytania, Włochy
premiera	21 grudnia 1988 (Światowa) 11 października 1990 (Polska premiera kinowa)
studio	Forum Sarajevo / Ljubavny Film / Lowndes Productions Limited /
tytuł oryg.	Dom za vješanje
inne tytuły	Time of the Gypsies Miedzynarodowe Dom za vesanje Wielka Brytania

Czas Cyganów to film fabularny w reżyserii Emira Kusturicy z 1988 roku. Jest to opowieść o młodym Cyganie, Perhanie, który wyjeżdża do Włoch w poszukiwaniu pracy i pieniędzy na opłacenie operacji chorej siostry.

Film otwiera się sceną z małej osady cygańskiej w Jugosławii. Perhan mieszka tam z babką, młodszą siostrą i wujem. Jest obdarzony niezwykłymi zdolnościami telekinetycznymi, dzięki którym potrafi unosić przedmioty w powietrzu. Perhan jest zakochany w Azrze, ale jej matka nie zgadza się na ich małżeństwo.

Perhan postanawia wyjechać do Włoch, gdzie liczy na znalezienie pracy i zarobienie pieniędzy. W Rzymie trafia na grupę Cyganów, którzy zajmują się kradzieżami. Perhan szybko uczy się ich fachu i zaczyna odnosić sukcesy. Wkrótce staje się szefem grupy i zaczyna prowadzić własne interesy.

Jednak życie Perhana wcale nie jest łatwe. Musi mierzyć się z przeciwnościami losu, które nie szczędzą mu dramatycznych niespodzianek. Zostaje oskarżony o morderstwo, a jego ukochana Azra zostaje zmuszona do prostytucji.

Czas Cyganów to film pełen kontrastów. Kusturica łączy w nim elementy realizmu z elementami magii. Bohaterowie filmu żyją w świecie, który jest jednocześnie piękny i okrutny.

Film jest także opowieścią o miłości, przyjaźni i rodzinie. Perhan jest postacią tragiczną, ale jednocześnie pełną nadziei. Mimo wielu przeciwności losu nigdy nie traci wiary w siebie i w to, że pewnego dnia spełni swoje marzenia.

Oto kilka kluczowych motywów filmu:

• Cyganie: Film przedstawia obraz życia Cyganów w Jugosławii lat 80. Kusturica ukazuje ich jako grupę społeczną, która jest jednocześnie integralną częścią społeczeństwa, ale także jest wykluczana i dyskryminowana.
• Miłość: Perhan jest zakochany w Azrze, ale ich miłość musi stawić czoła wielu przeciwnościom.
• Rodzina: Perhan jest bardzo związany ze swoją rodziną. Babka, wuj i siostra zawsze mogą na niego liczyć.
• Los: Perhan musi mierzyć się z przeciwnościami losu, które nie szczędzą mu dramatycznych niespodzianek.

Czas Cyganów to film, który porusza ważne tematy i porusza widzów. Jest to dzieło pełne magii, piękna i emocji.

Czas Cyganów / Dom za vješanje (1988) to film jugosłowiańskiego reżysera Emira Kusturicy, który przyniósł mu międzynarodową sławę. Obraz ten jest skomplikowaną i wielowątkową opowieścią o miłości, dorastaniu, poszukiwaniu sensu życia oraz o losie Cyganów w XX wieku.

Fabuła

Akcja filmu rozgrywa się w Jugosławii w latach 80. XX wieku. Bohaterem jest młody Cygan Perhan, który jest obdarzony zdolnościami telekinetycznymi. Perhan mieszka w małej osadzie wraz ze swoją babką, młodszą siostrą Dacą i starym wujem Merdzanem. Perhan kocha Azrę, córkę bogatego Cygana, ale jej matka nie zgadza się na ich małżeństwo.

Perhan postanawia wyjechać do Włoch w poszukiwaniu pracy. Tam jednak nie znajduje legalnego zatrudnienia i zostaje wplątany w świat przestępczy. Perhan zostaje zmuszony do udziału w kradzieżach, żebraniu i stręczycielstwie. Wkrótce staje się szefem całej bandy.

Perhanowi udaje się zdobyć pieniądze na operację Dacy, ale jego szczęście nie trwa długo. Azra zostaje porwana przez handlarzy ludźmi, a Perhan traci władzę nad swoim życiem.

Realizm magiczny

Czas Cyganów to film, który łączy w sobie elementy realizmu i magicznego realizmu. Kusturica ukazuje świat Cyganów z perspektywy mitu i legendy. W filmie pojawiają się elementy nadprzyrodzone, takie jak zdolności telekinetyczne Perhana czy zjawisko wiszącego domu.

Toposy

W filmie pojawiają się także charakterystyczne dla twórczości Kusturicy toposy, takie jak:

• temat miłości - Perhan i Arza są przykładem tragicznej miłości, która nie może spełnić się z powodu społecznych przeszkód.
• temat dorastania - Perhan przechodzi przez proces dojrzewania, w którym musi zmierzyć się z trudnymi wyborami i konsekwencjami swoich czynów.
• temat poszukiwania sensu życia - Perhan poszukuje sensu swojego życia i miejsca w świecie.
• temat wykluczenia - Cyganie są przedstawiani jako grupa wykluczona ze społeczeństwa, która musi walczyć o przetrwanie.

Analiza

Czas Cyganów to film, który porusza wiele ważnych tematów. Jest to dzieło o szerokiej skali i uniwersalnym przesłaniu. Film ten jest również ważną dokumentacją życia Cyganów w XX wieku.

Ocena

Czas Cyganów jest uznawany za jeden z najważniejszych filmów w historii jugosłowiańskiej kinematografii. Obraz ten został doceniony przez krytyków i widzów na całym świecie. Film otrzymał szereg nagród, w tym Złotą Palmę na festiwalu w Cannes w 1988 roku.

Podsumowanie

Czas Cyganów to film, który warto zobaczyć. Jest to dzieło, które zapada w pamięć i porusza widza na wielu poziomach.

Czas Cyganów / Dom za vješanje (1988) to jugosłowiański film fabularny w reżyserii Emira Kusturicy. Film został zrealizowany w języku romskim, a w rolach głównych wystąpili nieprofesjonalni aktorzy - Cyganie. Obraz opowiada o losach młodego Cygana, Perhana, który wyjeżdża do Włoch w poszukiwaniu pracy.

Film rozpoczyna się w małym cygańskim miasteczku w Bośni i Hercegowinie. Perhan jest młodym, utalentowanym chłopcem o niezwykłych zdolnościach telekinetycznych. Ma on jednak także trudny charakter i często wpada w kłopoty. Pewnego dnia Perhan postanawia wyjechać do Włoch, aby zarobić pieniądze na operację swojej chorej siostry.

Włochy nie są dla Perhana tym, czego się spodziewał. Zamiast pracy, trafia do gangu, który zajmuje się kradzieżami, żebraniem i stręczycielstwem. Perhan szybko uczy się nowych zasad gry i szybko awansuje w hierarchii gangu.

W międzyczasie Perhan zakochuje się w pięknej Azrze. Azra jest jednak obiecana innemu mężczyźnie. Perhan nie poddaje się i postanawia zdobyć serce swojej ukochanej.

Film Kusturicy jest bogatym i wielowątkowym obrazem. Opowiada o życiu Cyganów, ale także o miłości, dorastaniu i poszukiwaniu sensu życia. Obraz jest pełen pięknych zdjęć, charakterystycznej muzyki Gorana Bregovicia i surrealistycznych scen.

Motywy przewodnie

Jednym z najważniejszych motywów przewodnich filmu jest temat rodziny i tradycji. Cyganie są społeczeństwem silnie związanym więzami rodzinnymi i wspólnotowymi. Perhan jest bardzo przywiązany do swojej rodziny i tradycji. Ważne jest dla niego, aby spełnić oczekiwania swoich bliskich i zachować honor rodziny.

Kolejnym ważnym motywem jest temat miłości. Perhan jest zakochany w Azrze i zrobi wszystko, aby zdobyć jej serce. Miłość jest dla niego siłą napędową, która pomaga mu przetrwać w trudnych chwilach.

W filmie pojawia się także temat dojrzewania. Perhan przechodzi przez trudny proces dorastania. Musi zmierzyć się z wyzwaniami życia dorosłego, takimi jak praca, miłość i odpowiedzialność.

Realizm magiczny

Czas Cyganów jest filmem, który łączy w sobie elementy realizmu i magii. Kusturica często sięga po surrealistyczne sceny, które dodają filmowi niezwykłego klimatu.

Jednym z przykładów surrealistycznej sceny jest scena, w której Perhan walczy z diabłem. Diabeł pojawia się w postaci wielkiej, czarnej chmury, która nawiedza Perhana w jego snach. Perhan musi pokonać diabła, aby zdobyć miłość Azry.

Innym przykładem surrealistycznej sceny jest scena, w której Perhan unosi się w powietrzu. Perhan jest obdarzony niezwykłymi zdolnościami telekinetycznymi, które pozwalają mu unosić się w powietrzu.

Odbiór filmu

Czas Cyganów został bardzo dobrze przyjęty przez krytyków i publiczność. Film zdobył wiele nagród, w tym Złotą Palmę na Festiwalu Filmowym w Cannes.

Film został doceniony za piękne zdjęcia, charakterystyczną muzykę i oryginalne podejście do tematu. Kusturica stworzył film, który jest jednocześnie realistyczny i magiczny, poruszający i zabawny.

Wpływ na kulturę

Czas Cyganów jest filmem, który wywarł znaczący wpływ na kulturę. Obraz Kusturicy przyczynił się do popularyzacji kultury romskiej i przybliżył ją szerszej publiczności.

Film był także inspiracją dla wielu innych artystów, w tym muzyków, pisarzy i filmowców.

Podsumowanie

Czas Cyganów to jeden z najważniejszych filmów jugosłowiańskiej kinematografii. Jest to obraz, który zachwyca pięknymi zdjęciami, charakterystyczną muzyką i oryginalnym podejściem do tematu.

Aktor	Postać
Bora Todorović	Ahmed
Davor Dujmović	Perhan
Ljubica Adžović	Babcia Khaditza
Husnija Hasimović	Merdzan
Sinolička Trpkova	Azra
Zabit Memedov	Sąsiad Zabit
Elvira Sali	Danira
Suada Karišik	Dzamila
Predrag Laković
Mirsad Zulić
Emir Kusturica	klient baru
Boris Juh
Marjeta Gregorač
Branko Djurić
Emir Čerin
Advija Redžepi
Ibro Zulić
Irfan Jagli
Julijana Demirović
Nazifa Ahmetović
Albert Mamutović
Jadranka Adžović
Šaban Rojan
Edin Rizvanović
Ajnur Redžepi	Syn Perhana
Sedrije Halim	Ruza, matka Azry