Ostatni cesarz / The Last Emperor (1987)

Ostatni cesarz to monumentalny film biograficzny w reżyserii Bernardo Bertolucciego, który zdobył aż dziewięć Oscarów, w tym za najlepszy film, reżyserię i scenariusz adaptowany. Opowiada on historię życia Pu Yi, ostatniego cesarza Chin.

Film rozpoczyna się w 1950 roku, gdy Pu Yi (John Lone) zostaje przekazany przez władze radzieckie do Chin Ludowych. Jest to już stary człowiek, który po nieudanym samobójstwie znajduje się w więzieniu. W czasie śledztwa opowiada swoją historię.

Pu Yi urodził się w 1906 roku jako spadkobierca dynastii Qing, która panowała w Chinach od XVII wieku. W wieku trzech lat został cesarzem, ale jego władza była jedynie iluzoryczna. W 1912 roku monarchia została obalona, a Pu Yi został internowany w Zakazanym Mieście.

Młody cesarz dorasta w świecie zamkniętym i pełnym przesądów. Jest odizolowany od rzeczywistości i nie ma pojęcia o życiu poza murami Zakazanego Miasta. W 1924 roku, po inwazji na Chiny wojsk chińskich, Pu Yi zostaje wygnany z Pekinu.

W Mandżurii Pu Yi współpracuje z japońską okupacją i zostaje ogłoszony cesarzem marionetkowego państwa Mandżukuo. Jest to okres jego największej władzy, ale jednocześnie okres jego największych klęsk. Pu Yi staje się marionetką w rękach Japończyków i traci wszelką godność.

Po zakończeniu II wojny światowej Pu Yi zostaje aresztowany przez ZSRR. W 1950 roku zostaje przekazany Chinom Ludowym, gdzie zostaje skazany na 10 lat więzienia.

Ostatni cesarz to film niezwykły, który opowiada o burzliwym życiu niezwykłego człowieka. To także film o zmianach, które w ciągu jednego stulecia dokonały się w Chinach.

Oto kilka kluczowych wątków filmu:

• Konflikt tradycji z nowoczesnością. Pu Yi jest wychowany w świecie pełnym starożytnych tradycji. Jego życie jest ściśle uregulowane przez dwór i rytuały. Wraz z dorastaniem zaczyna dostrzegać mroczne strony tej tradycji i pragnie się jej wyrwać.
• Przemiany polityczne w Chinach. Pu Yi jest świadkiem upadku dynastii Qing, narodzin Republiki Chińskiej, a następnie japońskiej okupacji i powstania Chin Ludowych. Te burzliwe wydarzenia odciskają piętno na jego życiu.
• Psychologiczne portrety postaci. Film przedstawia złożone postacie Pu Yi, jego nauczyciela Reginalda Johnstona, jego żony Wanrong i innych. Bertolucci z wielką wrażliwością portretuje ich motywacje i wewnętrzne konflikty.

Ostatni cesarz to film, który zachwyca zarówno wspaniałą realizacją, jak i głębią psychologiczną. To dzieło, które pozostaje w pamięci na długo po obejrzeniu.

Oto kilka scen, które warto zapamiętać:

• Scena koronacji Pu Yi. Trzyletni chłopiec zostaje ukoronowany na cesarza Chin. Jest to scena pełna przepychu i splendoru, ale jednocześnie scena, która ukazuje bezradność i zagubienie dziecka, które zostało zmuszone do pełnienia roli, której nie rozumie.
• Scena spotkania Pu Yi z Reginaldem Johnstonem. Johnston jest pierwszym obcokrajowcem, z którym Pu Yi ma kontakt. Młody cesarz jest zafascynowany Johnstonem i jego wiedzą o świecie.
• Scena ucieczki Pu Yi z Mandżukuo. Pu Yi ucieka z Mandżukuo, by uniknąć schwytania przez wojska chińskie. Jest to scena pełna napięcia i emocji.
• Scena procesu Pu Yi. Pu Yi zostaje postawiony przed sądem chińskim. Jest to scena, która pokazuje, jak daleki jest Pu Yi od normalnego życia.

Ostatni cesarz to film, który warto zobaczyć przynajmniej raz. To dzieło, które porusza serca i umysły.