Ostatnie tango w Paryżu / Ultimo tango a Parigi (1972)

reżyseria	Bernardo Bertolucci
scenariusz	Agnès Varda, Bernardo Bertolucci
gatunek	Erotyczny, Melodramat
produkcja	Francja, Włochy
premiera	14 października 1972 (Światowa) 19 sierpnia 2011 (Polska premiera kinowa)
boxoffice	$96 144 000 na świecie$36 144 000 w USA$60 000 000 poza USA
budżet	$1 250 000
na podstawie	Bernardo Bertolucci (materiały do scenariusza, historia)
dystrybucja	Art House
studio	United Artists (przedstawia) / Les Productions Artistes Associés (koprodukcja) / Produzioni Europee Associati (PEA) (koprodukcja)
tytuł oryg.	Ultimo tango a Parigi
inne tytuły	Last Tango in Paris Miedzynarodowe Last Tango in Paris USA

Młoda Francuzka Jeanne (Maria Schneider) przybywa do Paryża i poszukuje mieszkania. W jednym z oglądanych lokali spotyka starszego od niej o wiele lat opłakującego samobójczą śmierć żony Paula (Marlon Brando). Mimo iż znają się tylko kilka minut, dochodzi między nimi do zbliżenia. I choć nadal nie chcą znać swoich imion, tkwią w pozornie czysto fizycznym związku, na zewnątrz prowadząc zwyczajne życie, nie mogąc skończyć tego, co z taką pasją zaczęli.

Bohaterowie filmu, starzejący się Amerykanin (Marlon Brando) i młodziutka Francuzka (debiutująca na ekranie Maria Schneider), spotykają się przypadkowo w pustym mieszkaniu w Paryżu. I nic o sobie nie wiedząc, decydują się na sadomasochistyczny związek seksualny, który staje się dla nich przekraczaniem kolejnych barier. Historia ta, pełna tradycji literackiej i filmowej (choćby koło ratunkowe z napisem L’Atalante przywołującym antymieszczańskie dzieło Jeana Vigo z lat trzydziestych) jest przepełniona perwersyjnym erotyzmem podszytym psychoanalizą. Ale także oddaje nastrój dekadenckiej rozpaczy zakorzenionej w myśli egzystencjalnej. Bowiem romans tej dziwnej pary załamuje się wtedy, gdy zdaje się, iż między kochankami nawiązuje się nić porozumienia. Zwłaszcza Marlon Brando stworzył postać przejmująco tragiczną, zyskując dzięki niej – jak również dzięki kreacji w "Ojcu chrzestnym" Coppoli w tym samym czasie – pozycję wielkiego aktora światowego kina.

Paul, czterdziestopięcioletni Amerykanin mieszkający w Paryżu, nie może pogodzić się z samobójczą śmiercią swojej żony. Zrozpaczony błąka się bez celu po mieście i poznaje Jeanne, dwudziestoletnią Francuzkę. W opuszczonym mieszkaniu spędza z nią trzy dni, uprawiając brutalny, sadomasochistyczny seks. Dla Jeanne znajomość z Paulem ma niezobowiązujący charakter, jednak on po rozstaniu z Francuzką zaczyna odczuwać tęsknotę. Postanawia zatem odnaleźć dziewczynę... "Ostatnie tango w Paryżu" to niezwykle kontrowersyjny i otoczony atmosferą skandalu film, w którym brutalność i śmiałość scen erotycznych do dzisiaj wywołuje dyskusje.

Paul ma 45 lat, jest Amerykaninem mieszkającym w Paryżu. Gdy jego żona popełnia samobójstwo – wychodzi na miasto włócząc się bez celu. Spotyka Jeanne, dwudziestoletnią Francuzkę. W opuszczonym mieszkaniu spędzają trzy dni pełne brutalnego, sadomasochistycznego seksu... Paul nie chce nic wiedzieć o dziewczynie, chce tylko anonimowego ciała, by zadawać mu gwałt. Jeanne poddaje się jego grze czerpiąc z tego przyjemność, jakiej nie zaznała w swoim stałym związku.

"Ostatnie tango w Paryżu" to pełna zmysłowych doznań podróż do świata erotycznych uniesień. Uznany za najbardziej kontrowersyjny film naszych czasów, nominowany do dwóch Oscarów: dla najlepszego reżysera Bernardo Bertolucci i najlepszego aktora Marlon Brando, nadał nowe oblicze sztuce filmowej. Emanuje seksualną energią i hipnotycznym magnetyzmem, jak żaden film przedtem i potem, szokując całe pokolenia. On Brando jest 45-letnim Amerykaninem mieszkającym w Paryżu, który stara się otrząsnąć po stracie żony. Ona Maria Schneider, to śliczna 20-letnia Paryżanka zaręczona z młodym filmowcem. Przypadkowe spotkanie tych dwojga staje się początkiem prawdziwego związku: czysty seks ... i nic więcej. Reguły sa proste: żadnych imion, żadnych osobistych zwierzeń, żadnych obietnic na przyszłość i żadnych odniesień do tego, co dzieje się na zewnątrz. Kiedy kochankowie są razem, ich światem mają być oni sami i prawie puste mieszkanie.

Aktor	Postać
Marlon Brando	Paul
Maria Schneider	Jeanne
Maria Michi	Matka Rosy
Giovanna Galletti	Prostytutka
Gitt Magrini	Matka Jeanne
Catherine Allégret	Catherine
Luce Marquand	Olympia
Marie-Hélène Breillat	Monique
Catherine Breillat	Mouchette
Dan Diament	Dźwiękowiec
Catherine Sola	Scenarzystka
Mauro Marchetti	Kamerzysta
Jean-Pierre Léaud	Tom, filmowiec, narzeczony Jeanne
Massimo Girotti	Marcel
Peter Schommer	Asystent kamerzysty
Veronica Lazar	Rosa
Rachel Kesterber	Christine
Ramón Mendizábal	Lider orkiestry grającej tango
Mimi Pinson	Przewodnicząca jury tanecznego
Darling Légitimus	Konsjerżka
Gérard Lepennec	Przedsiębiorca przewozowy
Stéphan Koziak	Przedsiębiorca przewozowy
Armand Abplanalp	Klient prostytutki
Laura Betti	Panna Blandish
Jean-Luc Bideau	Kapitan barki
Michel Delahaye	Sprzedawca Biblii
Gianni Pulone	Mężczyzna na ulicy
Franca Sciutto	Kobieta na ulicy