Eksperyment / Das Experiment (2001)
Film
Czas trwania: 1 godz. 59 min.
Opis
Eksperyment (2001) to niemiecki thriller psychologiczny w reżyserii Olivera Hirschbiegela, oparty na prawdziwej historii eksperymentu więziennego przeprowadzonego w 1971 roku na Uniwersytecie Stanforda. Film opowiada o grupie dwudziestu mężczyzn, którzy dobrowolnie zgłaszają się do eksperymentu, w którym mają odgrywać role więźniów lub strażników. Eksperyment ma trwać dwa tygodnie, ale zostaje przerwany po zaledwie sześciu dniach, z powodu coraz bardziej niepokojących zachowań uczestników.
Akcja filmu rozpoczyna się w Niemczech, w czasach współczesnych. Tarek, młody taksówkarz, znajduje w gazecie ogłoszenie dotyczące tajemniczego eksperymentu. Za udział w nim można otrzymać kilka tysięcy euro. Tarek zgłasza się na ochotnika, a wraz z nim jeszcze dziewiętnaście osób.
Uczestnicy eksperymentu zostają podzieleni na dwie grupy: więźniów i strażników. Więźniowie są umieszczeni w specjalnie przygotowanym więzieniu, pozbawieni wolności i wszelkich praw. Strażnicy otrzymują od naukowców instrukcje, aby wykonywać swoje obowiązki zgodnie z regulaminem więziennym, z zastrzeżeniem, że nie mogą stosować przemocy.
Początkowo eksperyment przebiega zgodnie z planem. Więźniowie i strażnicy odgrywają swoje role, a naukowcy obserwują ich zachowanie. Jednak z czasem sytuacja zaczyna się zmieniać. Więźniowie zaczynają buntować się przeciwko strażnikom, a ci z kolei zaczynają nadużywać swojej władzy.
Jednym z więźniów jest Stefan, który od początku eksperymentu prowokuje strażników. Stefan jest inteligentny i sprytny, a jego zachowanie sprawia, że strażnicy zaczynają tracić kontrolę.
Dochodzi do coraz bardziej brutalnych scen. Strażnicy poniżają i torturują więźniów, a ci z kolei coraz bardziej tracą poczucie własnej wartości. Eksperyment wymyka się spod kontroli naukowców, a sytuacja staje się coraz bardziej niebezpieczna.
Ostatecznie eksperyment zostaje przerwany po zaledwie sześciu dniach. Wszyscy uczestnicy są w złym stanie psychicznym, a niektórzy z nich wymagają leczenia.
Eksperyment to film, który porusza ważne i aktualne kwestie. Film pokazuje, jak łatwo ludzie poddają się naciskom społecznym i jak łatwo mogą stać się narzędziami w rękach autorytarnych rządów. Film jest również ostrzeżeniem przed tym, jak łatwo można stracić kontrolę nad własnym życiem.
Film został zrealizowany z dużym rozmachem i z dbałością o szczegóły. Reżyser Oliver Hirschbiegel stworzył mroczną i klaustrofobiczną atmosferę, która potęguje wrażenie zagrożenia. Obsada filmu również wypadła bardzo dobrze. Tobias Moretti w roli Stefana stworzył wyrazisty i przerażający portret człowieka, który traci człowieczeństwo w wyniku eksperymentu.
Eksperyment to film, który zapada w pamięć. To film, który warto obejrzeć, aby zrozumieć, jak łatwo ludzie mogą stać się ofiarami własnych uprzedzeń i jak łatwo można stracić kontrolę nad własnym życiem.
Oto kilka dodatkowych informacji na temat filmu:
- Film został wyprodukowany przez Volkera Schlöndorffa, który był również reżyserem filmu „Czas apokalipsy” (1979).
- Film był nominowany do nagrody Złotego Niedźwiedzia na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie w 2001 roku.
- Film był również nominowany do nagrody European Film Award dla najlepszego filmu.
Polecam ten film wszystkim, którzy interesują się psychologią, historią i filmem.