Tam, gdzie rosną poziomki / Smultronstället (1957)
Film
Czas trwania: 1 godz. 31 min.
Opis
Tam, gdzie rosną poziomki to film Ingmara Bergmana z 1957 roku, uważany za jeden z najważniejszych dzieł kina światowego. Obraz opowiada o podróży profesora Isaka Borga ze Sztokholmu do Lundu, gdzie ma odebrać doktorat honoris causa. Podróż staje się dla niego okazją do refleksji nad swoim życiem i przemijaniem.
Początek filmu
Film rozpoczyna się snem profesora Borga. Widzi w nim swoje zwłoki, wiezione karawanem przez opustoszałe miasto. Sen ten jest zapowiedzią nadchodzącej śmierci, ale także okazją do refleksji nad tym, jak profesor Borg chciałby być zapamiętany.
Podróż
Rano następnego dnia profesor Borg wyjeżdża ze Sztokholmu. Towarzyszy mu jego synowa Marianne, która jest z nim bliska od kilku tygodni. Po drodze do Lundu profesor zatrzymuje się w kilku miejscach. W każdym z nich nawiedzają go wspomnienia z przeszłości.
W pierwszym przystanku, w miejscowości Fjällbacka, profesor Borg wspomina swoją młodość. Przypomina sobie swoją pierwszą miłość, Sarę, która zmarła tragicznie.
W drugim przystanku, w miejscowości Ystad, profesor Borg spotyka swojego dawnego pacjenta, Stena Almana. Alman jest teraz starym człowiekiem, który jest załamany śmiercią żony. Rozmowa z Almanem skłania profesora Borga do refleksji nad własnym życiem.
[Image of Ystad, Szwecja]
W trzecim przystanku, w miejscowości Lund, profesor Borg odwiedza swojego syna, Evalda. Evald jest również lekarzem, ale ich relacje są napięte. Podczas rozmowy z synem profesor Borg uświadamia sobie, że nie był dobrym ojcem.
[Image of Lund, Szwecja]
Koniec filmu
W końcu profesor Borg dociera do Lundu. Odbiera tytuł doktora honoris causa, ale jego uroczystość jest dla niego przygnębiająca. Wraca do Sztokholmu, ale już nie jest tym samym człowiekiem. Podróż sprawiła, że zaczął inaczej patrzeć na swoje życie i na relacje z innymi ludźmi.
Interpretacja
Tam, gdzie rosną poziomki to film o przemijaniu i o tym, jak ludzie radzą sobie z myślą o własnej śmierci. Profesor Borg to postać, która jest przekonana o swojej wyższości nad innymi. Jest zimny i zdystansowany, a jego relacje z ludźmi są skomplikowane. Podróż do Lundu zmusza go do konfrontacji z własnymi słabościami i z tym, jak chciałby być zapamiętany.
Film Bergmana jest również opowieścią o relacjach międzyludzkich. Profesor Borg to człowiek, który przez całe życie był samotny. Podróż do Lundu daje mu okazję do nawiązania kontaktu z innymi ludźmi, ale również pozwala mu zrozumieć, że nie zawsze potrafił budować dobre relacje.
Tam, gdzie rosną poziomki to film, który porusza ważne tematy, takie jak przemijanie, samotność i relacje międzyludzkie. Jest to dzieło, które pozostaje w pamięci widza na długo po obejrzeniu.
Ocena
Tam, gdzie rosną poziomki to arcydzieło kina światowego. Film jest pięknie zrealizowany, a jego scenariusz jest niezwykle poruszający. Victor Sjöström w roli profesora Borga stworzył jedną z najwybitniejszych kreacji w historii kina. Film Bergmana to obowiązkowa pozycja dla wszystkich miłośników kina.